صافی کف پا ( Pes Planus یا Fallen Arches) حالتی است که تمام کف یک یا هر دو پا در حالت ایستاده زمین را لمس می کند و معمولاً قسمت داخلی پا کمی از زمین بلند می شود. افرادی که دارای قوس افتاده اند پاهایشان زیر قوس یا شکاف ندارد که صافی کف پا می تواند باعث ایجاد مشکلاتی در مچ پا و زانو شود و ممکن است چینش پاها را تغییر دهد.
معمولاً به دلیل بافت نرم پا و چربی در کودکان خردسال قابل مشاهده نیست و قوس ها به تدریج با افزایش سن ایجاد می شوند که ممکن است به دلیل آسیب دیدگی یا فشار سایشی ساده باشد.

 

 

انواع پاهای تخت

پاهای صاف انعطاف پذیر:

همانطور که در دوران کودکی ظاهر می شود به عنوان کف پای صاف کودکان نیز شناخته می شود که در این نوع افراد هنگام نشستن یا ایستادن روی انگشتان خود قوس دارند اما با قرار گرفتن کل پا روی زمین از بین می رود.

پاهای صاف سخت:

در واقع اختلال عملکرد تاندون پشت استخوان تیبیال یا پاهای صاف اکتسابی بزرگسالان است که به دلیل ضعیف شدن تاندون عضله خلفی تیبیالیس که قوس پا را پشتیبانی می کند ایجاد می شود.

علل صافی پا چیست؟

صافی کف پا به دلایل مختلفی مانند صدمات، عوامل ژنتیکی، آرتروز یا بیماری دیگر رخ می دهد و  گاهی اوقات فشار زیاد بر روی پا، عدم تعادل عضلات ناشی از فشار وزن بدن می تواند باعث ایجاد ناهنجاری در قوس طبیعی پا شود.

موارد زیر دلایل صافی کف پا است که شامل:

• آسیب: آسیب به تاندون خلفی تیبیا می تواند باعث صافی کف پا شود.
• عوامل ژنتیکی: افراد می توانند کف پا را از والدین خود به ارث ببرند.
• مشکلات عصبی: برخی از شرایطی که روی ماهیچه ها تأثیر می گذارد مانند قطع نخاعی، فلج مغزی یا دیستروفی عضلانی می تواند باعث صافی کف پا شود.
• ناتوانی های مادرزادی: می تواند ناشی از ناهنجاری ای باشد که در زمان تولد وجود دارد.
• کفش نامناسب: پوشیدن کفش نامناسب، پوشیدن کفش پاشنه بلند برای مدت زمان طولانی می تواند باعث صافی کف پا شود.

 

 

علائم صافی پا:

علائم رایج صافی کف پا عبارتند از:

• درد پا
• پا به راحتی خسته شوید.
• درد در نواحی قوس و پاشنه پا
• تورم در کف داخلی پا
• مشکل در ایستادن
• درد در زانو، ران و کمر
• برجستگی در کناره های پا
• ناتوانی در بلند كردن پاشنه ها از زمین

عوامل خطر پاهای صاف:

موارد زیر برای افراد در معرض ابتلا به کف پا صاف تاثیر گذار است که شامل:

سن: افراد بالای 50 سال به دلیل مشکلات مختلف مفصلی مانند آرتروز، ضعیف تر شدن تاندون ها و رباط ها در معرض خطر قوس افتاده قرار دارند.

دیابت: افراد دیابتی می توانند به راحتی در معرض تخریب استخوان و شکستگی قرار گیرند که ممکن است احساس آنها را در پاها کاهش دهد و از این رو قوسهای فروریخته یا ریزش یافته بیشتر در افراد دیابتی دیده می شود.

چاقی: اضافه وزن فشار زیادی را به بسیاری از قسمت های بدن ، به خصوص پاها وارد می کند که این می تواند به تاندون ها و رباط های تشکیل دهنده قوس فشار وارد کند و به تدریج خطر آسیب را افزایش می دهد.

آرتریت روماتوئید: آرتریت روماتوئید می تواند به تغییر شکل انگشتان پا و آسیب رباط ها منجر شود که ممکن است خطر ابتلا به کف پای صاف را افزایش دهد.

آسیب: گاهی اوقات آسیب دیدگی پا یا مچ پا می تواند خطر ابتلا به صافی کف پا را افزایش دهد.

 

 

عوارض صافی پا:

برخی از افراد مبتلا به صافی کف پا در صورت تاخیر در درمان دچار عوارضی می شوند که این افراد مبتلا به مشکلات پا و مچ پا ممکن است دریابند که صافی کف پا می تواند علائم را بدتر کند.

صافی کف پا می تواند منجر به عوارضی شود مانند:

• می تواند فشار بیشتری به عضلات و مفاصل پا وارد کند.
• می تواند باعث وضعیتی که باعث درد در لبه داخلی استخوان درشت نی (ساق) شود و ورزشکارانی که کف پای آن ها صاف است بیشتر دارای شکستگی های استرسی در استخوان درشت نی هستند.
• افرادی که کفش های نامناسب می پوشند به بیماری معروف به پینه پا مبتلا می شوند که این شرایطی است که مفصل قاعده انگشت شست پا را تحت تأثیر قرار می دهد.
• می تواند خطر التهاب مفصل را افزایش دهد که به دلیل افزایش استرس در پاشنه و مچ پا تاندون آشیل را تحت تأثیر قرار می دهد.
• ممکن است باعث ایجاد وضعیتی که به دلیل پیچ خوردگی یا خم شدن انگشت تغییر شکل ایجاد می کند و به دلیل عدم تعادل در عضلات یا رباط هایی که انگشت شست را صاف نگه می دارد رخ می دهد.

تشخیص:

برای تشخیص در صورت تماس پا با زمین پزشک می خواهد روی انگشتان پا بایستد که اگر پزشک مشاهده کند که قوس وجود ندارد آزمایشات زیر را توصیه می کند:

• معاینه با اشعه ایکس: با اشعه ایکس (رادیوگرافی) تصاویری از استخوان ها و مفاصل پا ایجاد می شود که به شناسایی تغییر شکل مفاصل کمک می کند.
• سونوگرافی: اگر پزشک به وجود ناهنجاری در تاندون مشکوک باشد انجام سونوگرافی را توصیه می کند که این یک روش تصویربرداری است که از امواج صوتی برای تولید تصاویر و تجسم تاندون آسیب دیده استفاده می کند.
• سی تی اسکن: معاینه توموگرافی کامپیوتری به تشخیص آسیب پا یا مچ پا یا شکستگی کمک می کند که این تصاویر بسیار دقیق از اشعه ایکس نسبت به آزمایش اشعه ایکس استاندارد ارائه می دهد.
• MRI: تصویربرداری رزونانس مغناطیسی نسبت به سونوگرافی و توموگرافی کامپیوتری تصاویر با جزئیات بیشتری را ارائه می دهد که در این روش از امواج رادیویی و میدان های مغناطیسی برای تولید تصاویری از ساختارهای داخلی استفاده می شود.

درمان پای صاف:

درمان قوس های افتاده به علائم و علت اصلی این بیماری بستگی دارد که در برخی موارد اگر صافی کف پا درد یا هر مشکل دیگری ایجاد نکند درمان ضروری نخواهد بود. پزشک گزینه های درمانی خاصی را پیشنهاد می کند که شامل موارد زیر است:

• داروها: پزشک داروهای کورتون را برای کاهش التهاب تجویز می کند.
• دستگاه های حمایتی قوس: پزشک برای کاهش راحتی هنگام ایستادن و راه رفتن دستگاه های ارتوتیک، مهاربندها  یا کفش های قوس ارتز را که به طور خاص طراحی شده اند توصیه می کند. با این حال دستگاه های پشتیبانی قوس، کف صاف را درمان نمی کنند اما برای کاهش علائم مفید هستند.
• فیزیوتراپی: یک فیزیوتراپیست تمرینات خاصی را برای سودمندی دردهای ناشی از صافی کف پا پیشنهاد می کند.
• ورزش های کششی: پزشک برای بهبود انعطاف پذیری پا تمرینات کششی را توصیه می کند.

 

منبع : www.medlife.com